İlker, herkese iyi bir yıl dileyip dükkanı kapadı ama  benim söylemeden duramayacağım bir konu var: Yeni yıldan beklediklerimiz.

Her yıl, bir senenin bitmesinin verdiği ağırlık, bir de bunun akademisyenler için dönem sonuna denk gelmesiyle katlanan yorgunlukla insan sevdiği, önemsediği şeylere ne kadar az zaman ayırdığını görüp, hayıflanıyor. Haydi, yılbaşı gelmeden önce oturun ve 2015’te yaptığınız, görece büyük her şeyi madde madde yazın. Olabildiğince net olun. Mesela “ders vermek” değil, “Güz döneminde 120 kişiye giriş programlama dersi vermek” diye yazın.

Sonra her maddenin yanına şu kategorilerden birini koyun:

1. (Zorunlu) yapmak zorunda olduğum bir iş (ör. lineer cebir dersini vermek);

2. (Heyecanlı) yapmak istediğim için yaptığım bir iş (ör. yeni çalışmaya başladığım konuda bir ders açmak);

3. (Başkası) başkalarının benden istediği, yapmamın iyi olacağı ama renksiz bir iş (ör. makale hakemliği);

4. (Gereksiz) yapsam da yapmasam da olabilecek bir iş (ör. kendime yeni Web sayfası yaratmak)

Muhtemelen listenizin ezici çoğunluğunu Zorunlu, Başkası ve Gereksiz kaplıyor. Benzer bir listeyi 2015’te yapmadığınız işler olarak hazırlasanız, Heyecanlı açık ara önde kapatır ve kafanızda günlerce şöyle sorular döndürür:

• Ah o güzelim Belgrad ormanına neden bu sene hiç gidemedik?

• Aslında birçok detayı kafamda dönen AB projesini neden yazmadım?

• Vermeyi çok istediğim veri mahremiyeti dersini neden toparlayıp, bu dönem açamadım?

Bir yıl kısa, liste uzun. İşin garibi, birçok kişi için liste değişse de, durum değişmiyor. Ne kadar çok şey yapmak istiyoruz ve ne kadar az zaman var. İnsan bu gazla, hemen bütün bunları önümüzdeki sene yapmayı hedefliyor. Çok mu zor? Her Pazar sabahı Belgrad ormanına giderim, Cuma günlerini AB projesi yazmaya ayırırım, vs. Oysa kabul edelim çok zor. Eğer bir yıl boyunca hiç yapamadığınız bir grup işten bahsediyorsanız, seneye bunları birden yapabilecek zaman bulma ihtimaliniz imkansız. Daha da kötüsü, insan bu kadar yapmak istediği iş arasında gidip gelirken, morali bozuluyor, hiç birisini doğru düzgün yapamıyor ve başarısızlık hissi geliyor. Onun için önerim, 2016 yılında yapmak üzere, bir (sayı ile 1) tane Heyecanlı kategorisinde iş seçin. Aslında bu sadece benim önerim değil, değişik bir “bir yılda bir proje akımının” da önerisi.

Akla, “neden bir” sorusu geliyor. Zorunlu, Başkası ve Gereksiz hayatımızı o kadar ele geçirmiş ki, Heyecanlı’nın bir tanesine bile razıyız. Şaka şaka. Yani doğru ama sebep sırf o değil. İster istemez birden fazla olduğu zaman, insan onu mu yapsam bunu mu yapsam diye kararsızlıklara başlıyor. Hiç gerek yok. Amaç zaten çok sayıda iş yapmak değil, bir tane de olsa, yapılan işi adabıyla, sene sonunda baktığınızda “evet yaptım” denebilecek seviyede yapmış olmak. Peki, onca Zorunlu, Başkası ve Gereksiz iş arasında bu Heyecanlı işe nasıl vakit ayıracaksınız? Bunun için önerim, bu iş her ne olursa olsun, bir projeymiş gibi, küçük küçük bölümlere ayırın, her bölüm için “teslim” tarihleri koyun, hatta bunu arkadaşlarınıza duyurun, onların da sizin ilerlemelerinizi takip edebilecekleri bir ortam yaratın. Hatta bu işi o kadar ciddiye alın ki, nasıl Zorunlu bir işi yetiştirmek için sabahlıyorsunuz, bunun da ara teslim tarihlerini yetiştirmek için sabahlayın. Eğer arkadaş baskısı yetmiyorsa, ayağınızı bağlayacak başka bir yol bulun; mesela dersi açacağınızı üniversiteye duyurun. Kendinize sık sık, bu işi tamamlamak üzere başladığınızı hatırlatın. Yapılacak işler listesi veya haftalık takviminizde düzenli bir yer ayırın. O düzenli yere, bir Başkası işi geldiğinde, Heyecanlı’yı sonra da yapabilirim diye düşünüp, itelemeyin. Bırakın, Başkası kendisine yeni bir yer bulsun. Ha, gelen iş Gereksiz ise, o zaman bırakın kendisine yer bile bulamasın. Ve o kadar Heyecanlı bir iş çıkarın ki, bu sefer siz yeni yıldan değil, yeni yıl sizden bir şeyler bekliyor olsun.